niedziela, 28 grudnia 2014

Olbrzymia większość materializowanych produktów rozumu

jest inwestowana w prace typowo sybarytyczne. Mądrze skonstruowany telewizor upowszechnia intelektualną brednię, wspaniałe techniki komunikacyjne służą temu, żeby zamiast upić się na swoim podwórku, przebrany za turystę debil mógł to samo uczynić w pobliżu Bazyliki Świętego Piotra. (Stanisław Lem)

niedziela, 21 grudnia 2014

Z mojego listu ws. etyki badań

Myślę tak:

(1) wszelkie badania podejmowane przez ludzi i zwł. dotyczące ludzi mają jakiś ciężar moralny

(2) zasadne jest (z)ważenie racji przemawiających za i przeciw: (a) wyborowi określonego przedmiotu badania i (b) zastosowaniu określonego sposobu badania wybranego przedmiotu

(3) zapewne nie ma takich naukowych ścieżek, które pod ww. względami byłyby bezdyskusyjne, a poruszanie się po ścieżkach dawno już wydeptanych z poznawczego punktu widzenia nie ma większego sensu

(4) dolą badaczy jest więc podejmowanie także moralnego ryzyka

(5) pojawiających się na tym tle wątpliwości nie należy jednak ignorować – rozstrzygnięcia mają charakter aksjologiczny i obciążają badacza

(6) w proponowanym […] przedsięwzięciu trzeba wziąć pod uwagę m.in. to, że przytomność może stracić także nadwrażliwy przechodzień, a aktor może stać się obiektem agresji, gdy fałsz wyjdzie na jaw

(7) trzeba więc być przygotowanym także na nieprzewidziane konsekwencje planowanej badawczej mistyfikacji, a na dalekim planie widzieć także to, że zamierzone wprowadzanie w błąd dla celów poznawczych, może – gdy zostanie zdemaskowane – przyczynić się do obniżenia wrażliwości badanych w sytuacjach analogicznych

[…] niestety, etyczne problemy zawodu socjologa mają tu praktyczny swój wymiar...

środa, 17 grudnia 2014

Dziś jesteśmy w opozycji

do Boga, bo nie znosimy prawdy, zwłaszcza gdy jest to prawda o nas... Tyle złego mamy do powiedzenia o innych, ale prawie albo nic o sobie... (o. Jordan Konkel, franciszkanin, rekolekcjonista)

niedziela, 23 listopada 2014

Mówią niektórzy, że gdyby dawni

wielcy aktorzy żyli w dzisiejszych czasach, też używaliby wulgaryzmów, rozbierali się przed publicznością, grali w tasiemcowych serialach lub występowali w reklamach. Możliwe. I zapewne nie zostaliby wielkimi aktorami.

___________
Opublikowano w:
Wojciech Edmund Zieliński, Przymrużenie oka, Oficyna Wydawnicza "Impuls", Kraków 2016.









czwartek, 2 października 2014

Etyka sytuacyjna

„usystematyzowana, opisowo-normatywna refleksja nad moralnością, zaliczana do grupy teorii relatywistycznych, (z)orientowana wokół (idei) «sytuacji», jako wyznacznika normatywnej właściwości 1) zachowań lub działań nieobojętnych moralnie; i 2) etycznych zasad opisu i oceny tak rozumianych zachowań lub działań”.

Więcej w: Wojciech Zieliński, Etyka sytuacyjna, w: Słownik bioetyki, biopolityki i ekofilozofii, red. M. Ciszek, Polskie Towarzystwo Filozoficzne, Warszawa 2008, s. 92.

wtorek, 16 września 2014

Sposób sprawowania rządów

ma wielkie wychowawcze znaczenie, tak jak ma je wymiar sprawiedliwości. Można bowiem za ich pomocą doprowadzić do tego, że bycie zwykłym porządnym człowiekiem wymagać zaczyna heroizmu. (Maria Ossowska)